Biblioteka Trinity College w Dublinie. Ciekawostki z Kolegium

Biblioteka Trinity College w Dublinie to bez wątpienia jedna z najpiękniejszych bibliotek świata! Już samo Kolegium Trójcy Świętej robi niesamowite wrażenie, jednak to wizyta w Długiej Sali i Skarbcu jest punktem obowiązkowym na liście każdego miłośnika książek. Zebraliśmy dla Was garść ciekawostek o tym fascynującym miejscu. Zapraszamy do lektury!

Kolegium Świętej Trójcy w Dublinie

Słynna Stara Biblioteka znajduje się z murach najbardziej znanej irlandzkiej uczelni – Trinity College. Czy wiecie, że:

• Kolegium zostało założone przez królową Elżbietę I w 1592 roku jako Kolegium Świętej i Niepodzielnej Trójcy Królowej Elżbiety pod Dublinem. Rzeczywiście początkowo teren uczelni znajdował się za miastem, a budynek należał dawniej do klasztoru Augustianów. Cały akt miał na celu umocnienie władzy Tudorów w Irlandii. 
• Do 1793 roku na uczelni mogli zdobywać wiedzę jedynie protestanci. Choć pod koniec XVIII wieku do nauki dopuszczono katolików, to stanowiska profesorskie oraz wszelkiego rodzaju stypendia były dla nich niedostępne jeszcze przez kolejne 100 lat. Parlament zniósł restrykcje dopiero w 1893 roku. Z kolei kobiety zaczęto przyjmować w poczet studentów Trinity College dopiero w styczniu 1904 roku (a była to pierwsza uczelnia na Wyspach Brytyjskich, która zdecydowała się na kształcenie kobiet!). 
• Do absolwentów Kolegium Trójcy Świętej w Dublinie należy paru Noblistów, całkiem sporo polityków (w tym np. pierwsza kobieta na stanowisku prezydenta Irlandii – Mary Robinson) oraz kilku znamienitych pisarzy i poetów. To tu studiowali m.in. Oscar Wilde, Samuel Beckett, autor “Podróży Guliwera” – Jonathan Swift czy Bram Stoker, któremu zawdzięczamy postać Drakuli.Na Dziedzińcu Bibliotecznym można zobaczyć rzeźbę Sphere Within Sphere, autorstwa włoskiego artysty Arnaldo Pomodoro. Jej odpowiednik, Sfera con Sfera, znajduje się na Dziedzińcu Szyszki w Watykanie, a kolejna wersja rzeźby – na Uniwersytecie w Tel Awiwie.

Księga z Kells

Najsłynniejszym eksponatem należącym do Biblioteki jest Księga z Kells. Ten bezcenny manuskrypt, pochodzący prawdopodobnie z roku 800, został podarowany Kolegium Trójcy Świętej w 1661 roku przez Henry’ego Jonesa, późniejszego biskupa Melth. Księga, przepięknie ilustrowana przez celtyckich mnichów, jest jednym z najważniejszych zabytków sztuki średniowiecznej na świecie. A jeśli macie ochotę obejrzeć ją zdalnie, możecie to zrobić na stronie internetowej Biblioteki.

Ale czym właściwie jest słynny wolumin? To w zasadzie ewangeliarz, choć niedokończony, oparty na dwóch pismach sprzed czasów Wulgaty (czyli sprzed tłumaczenia Biblii na łacinę) i opatrzony komentarzami. Owe dwa pisma to Breves causae, będące formą streszczenia Ewangelii oraz Argumenta, czyli swego rodzaju legendy o Ewangelistach. Księga, napisana po łacinie, pochodzi prawdopodobnie z klasztoru na wyspie Iona, założonego przez św. Kolumbę. Choć nie jest to jedyna teoria dotycząca jej powstania, to wydaje się jedną z bardziej prawdopodobnych. Z kolei nazwa manuskryptu pochodzi od Opactwa w Kells, w którym przez wieki był przechowywana. Od przybycia do Dublina w 1661 roku Księga z Kells opuściła Skarbiec Kolegium Świętej Trójcy jedynie kilka razy, przy okazji wystaw czasowych. Warto też wiedzieć, że w 2011 Księga została wpisana na listę Pamięć Świata UNESCO. 

Biblioteka Trinity College – ciekawostki

Podobnie jak sama uczelnia, Biblioteka Kolegium Trójcy Świętej też skrywa sporo tajemnic!

• XVIII-wieczna Długa Sala (The Long Room) stanowiąca część Starej Biblioteki to największa sala biblioteczna w Europie. Mierzy sobie 64 metry długości i 12 metrów szerokości. Tu przechowuje się stare manuskrypty, zaś Księga z Kells przechowywana jest w Skarbcu – specjalnie zaciemnionej części Biblioteki. Po obu stronach Długiej Sali znajdują się wnęki wypełnione księgami aż po sufit (który zresztą został specjalnie podniesiony, aby pomieścić więcej książek!). Dostęp do regałów ułatwiają specjalne drabinki. 
• Księga z Kells to jeden z wielu podobnych manuskryptów, które w owych czasach powstały na terenach Irlandii i Szkocji. Do innych cennych zabytków przechowywanych w Bibliotece Trinity College należą też Księgi z Durrow i Armagh. 
• Od 1801 roku Biblioteka Kolegium Świętej Trójcy w Dublinie posiada prawo do egzemplarza obowiązkowego. Oznacza to, że jeden egzemplarz każdej książki wydanej w Irlandii trafia do Dublina. Biblioteka ma także prawo do książek (oraz czasopism, opracowań naukowych, dokumentów, itp.) publikowanych na terenie Wielkiej Brytanii. Dziś księgozbiór liczy sobie ponad 6 milionów pozycji, zarówno historycznych, jak i współczesnych.   

• Kolejnym cennym eksponatem przechowywanym w Bibliotece jest Harfa Wielkiego Króla Irlandii Briana Śmiałego (Briana Boru). To najstarsza z trzech zachowanych średniowiecznych harf irlandzkich i choć z pewnością jest stara, to z całą pewnością nie należała do słynnego władcy! Wykonany z dębowego i wierzbowego drewna instrument pochodzi bowiem prawdopodobnie z XIV wieku, a za datę śmierci Briana Śmiałego przyjmuje się rok 1014. Niezależnie jednak od historii harfa stała się symbolem Irlandii. Znajdziecie ją m.in. w herbie Zielonej Wyspy, a także w logo Guinnessa lub… Ryanaira.
• Na parterze wnęk bibliotecznych strzegą marmurowe popiersia. Zobaczycie tu filozofów i pisarzy, którzy aktywnie wspierali uczelnię, w tym niektórych absolwentów Kolegium Świętej Trójcy w Dublinie. 
• Fanom Gwiezdnych Wojen dublińska Biblioteka może wydawać się nieco znajoma, bowiem Lucasfilm ubiegał się o pozwolenie na filmowanie w jej wnętrzach podczas kręcenia “Ataku Klonów”. Pozwolenia nie wydano, ale Archiwa Świątyni Jedi niepokojąco przypominają Długą Salę. Władze Kolegium postanowiły jednak nie podejmować kroków prawnych.

A jeśli chcielibyście zobaczyć Bibliotekę Trinity College na żywo, pytajcie o pakiety w Dublinie!