Mindfulness. Odkrywanie życia na nowo

Macie nieodparte wrażenie, że Wasza codzienność to ciągły pośpiech i niekończąca się lista zadań do wykonania? I nie zmieniła tego nawet pandemia? Tęsknicie za spokojem, ciszą i czasem na świadome delektowanie się jedzeniem, aktywnościami fizycznymi czy przyrodą? Odpowiedzią jest podróżowanie „w rytmie slow”! Zalety “powolnej turystyki” barwnie opisał ostatnio nasz pilot Brian Bonini. A o tym, jak można ją połączyć z podejściem mindfulness, opowie Aleksandra Gutkowska-Maciejuk, nauczycielka uważności certyfikowana w Oxford Mindfulness Centre.

Mindfulness – doświadczaj świata tu i teraz

Moja „przygoda” z uważnością zaczęła się prawie dekadę temu. W polskiej prasie trafiłam na wywiad z Jonem Kabatem-Zinnem. Ten niezwykły człowiek, amerykański terapeuta, twórca cenionego na całym świecie programu redukcji stresu opartego na uważności (tzw. programu MBSR), jako pierwszy wprowadził w latach 70-tych ubiegłego wieku pojęcie uważności do życia ludzi Zachodu. Z tamtego artykułu zapamiętałam, że warto nauczyć się cieszyć z fałdki na spodniach. W kolejnych latach przeczytałam wiele książek i tekstów o uważności, ukończyłam studia podyplomowe w tej dziedzinie oraz kurs nauczycielskiego MBCT (terapii poznawczej opartej na uważności). Ale właśnie ta „fałdka na spodniach” nadal stanowi dla mnie drogowskaz do dobrego życia, którym kieruję się szczególnie w chwilach trudnych i na życiowych zakrętach oraz w trakcie moich krótszych i dłuższych podróży po świecie, wyglądających i “smakujących” od tego czasu zupełnie inaczej. Oczywiście „fałdka na spodniach” to jedynie jedna z wielu metafor związanych z uważnością. Metafora pewnego określonego podejścia do życia, a dla wielu osób – ich życiowej filozofii.

Jak znaleźć spokój w pędzącym świecie?

Czym jest więc ta cała, odmieniana ostatnio w mediach przez wszystkie przypadki uważność? Tak ją opisuje prof. Mark Williams, twórca programu MBCT, w wydanej razem z dziennikarzem Dannym Penmanem książce „Mindfulness. Trening uważności. Jak znaleźć spokój w pędzącym świecie”:

Wszyscy przejawiamy skłonność do odkładania życia na później. Jak wiele razy zdarzyło ci się powiedzieć: „Odeśpię w weekend”, „Kiedy będę miała mniej pracy, spędzę więcej czasu z dziećmi” lub „W przyszłym roku pojadę na długi urlop i wreszcie odpocznę”? Cóż, to teraz jest ta przyszłość, którą obiecywałeś sobie w zeszłym roku, w zeszłym miesiącu, w zeszłym tygodniu. Teraz trwa jedyna chwila, którą kiedykolwiek będziesz miał do dyspozycji. Uważność polega na tym, aby się do tego przebudzić. Polega na pełnym uświadomieniu sobie życia, które już masz, zamiast tego, które chciałbyś mieć.

Praktyka uważności uczy nas, jak doświadczać świadomie każdego momentu naszego życia bez oceniania i osądzania. Bez ciągłego wracania do przeszłości i niecierpliwego wyczekiwania przyszłości. Mindfulness to nic innego jak odkrywanie świata wokół nas na nowo, chwila po chwili. Patrzenie na wszystko co nas otacza oczami dziecka, które dostrzega i zastyga w zachwycie nad drobiazgami często pomijanymi przez dorosłych. Dzięki regularnej praktyce uważności dowiadujemy się, że dorosłość nie oznacza ciągłej pogoni – za sukcesem, fortuną, statusem społecznym, wymarzoną miłością czy kolejnymi miejscami na mapie świata. 

Życie jak podróż

Artyści i filozofowie od wieków porównują życie człowieka do podróży. Podróży, w której nie tyle ważny jest sam cel, ale przede wszystkim prowadząca do niego droga. Czy faktycznie potrafimy we współczesnym świecie doświadczać naszej codzienności właśnie w ten sposób? 

Przed pandemią często myślałam o tym, że nasze życie coraz bardziej przypomina stację kolejową w dużym mieście. Z wiecznie spieszącym się tłumem, setkami mijających się w pośpiechu pociągów, peronami pełnymi smutków i radości. I często w tym ogromnym pędzie spóźnialiśmy się na jakiś pociąg lub wsiadaliśmy do nieodpowiedniego. Czasami wybieraliśmy niewłaściwych towarzyszy podróży, a innym razem staliśmy na peronie i ze strachu nie potrafiliśmy zrobić kroku. Działaliśmy jak szaleni lub pogrążaliśmy się w niemocy, zamiast doświadczać świata tu i teraz wszystkimi zmysłami. I bardzo często nie potrafiliśmy zatrzymać się i naprawdę odpocząć nawet podczas wakacji, wyczekiwanych cały rok urlopów, naszych wymarzonych podróży do bajkowych miejsc z kolorowych katalogów. 

Czy możemy w takim razie żyć i podróżować inaczej? Jak najbardziej tak! Naszą drogą do tego może być właśnie regularna formalna i nieformalna praktyka mindfulness. A wakacyjna podróż to najlepsza okazja, aby rozpocząć z nią swoją przygodę.

Uważna Sardynia

O pięknie i magii Sardynii napisano już tysiące tekstów.

Sardynia – wyspa mało znana – pełna tajemnic i egzotycznych sprzeczności, dzikie, niedostępne góry, w których rządzi natura. Stada owiec i srebrzyste oliwki, okrągłe budowle kamienne z epoki wczesnohistorycznej, korkowe dęby o nagich, brunatnych pniach, stojące na wyzłoconych słońcem polach.

Gabriela Danielewicz – Sekrety średniowiecznych dam

Aleksandra Gutkowska-Maciejuk

Aleksandra Gutkowska-Maciejuk jest nauczycielką uważności w MBCT Poznań.