Caput Mundi. Ciekawostki o Rzymie na urodziny miasta

Zgodnie z tradycją Rzym założył Romulus 21 kwietnia 753 roku p.n.e, co oznacza, że dzisiaj włoska stolica obchodzi swoje 2777 urodziny. Od tej daty była liczona historia miasta. Jeśli spotkacie się kiedyś ze skrótem A.U.C. (ab urbe condita), oznacza on właśnie to – “od założenia miasta”. Z okazji tak zacnych urodzin, mamy dla Was ciekawostki o Rzymie. Zapraszamy do lektury!

Legenda o wilczycy i dwóch braciach

Na pewno znacie legendę o Romulusie i Remusie. Byli to synowie Rei Sylwii – Westalki zgwałconej przez boga wojny Marsa. Gdy ciąża wyszła na jaw, dziewczynę skazano na śmierć głodową, a jej synów nakazano utopić w Tybrze. Dzięki wiernej służbie bliźnięta trafiły do rzeki w koszyku, skąd (niczym Mojżesz) popłynęły wodami Tybru. Płacz niemowląt usłyszała wilczyca, która przygarnęła i wykarmiła chłopców. Wkrótce wilczycę znalazł pasterz Faustulus, który przygarnął i wychował Remusa i Romulusa. 

Gdy bracia dorośli, wzięli udział w bójce, które zakończyła się obaleniem króla (nota bene odpowiedzialnego za śmierć ich matki). W związku z tym musieli opuścić swój rodzinny dom. Trafili na wzgórze, gdzie postanowili założyć miasto, pokłócili się jednak o przywilej nadania mu nazwy. Spór mieli rozstrzygnąć bogowie – prawo nazwania nowej siedziby miał otrzymać ten, który ujrzy na niebie więcej sępów. Remus wypatrywał ptaków z Awentynu i dojrzał ich 6, zaś Romulus śledzący sępy z Palatynu naliczył ich 12. I tak narodził się Rzym nazwany imieniem zwycięskiego brata. Kiedy Remus przekroczył granice nowego miasta, król Romulus zabił go za naruszenie terytorium. 

Rzym w liczbach

Tradycyjnie mamy dla Was kilka liczbowych ciekawostek o Wiecznym Mieście. 

• Miasto położone jest na 7 wzgórzach. Na pewno wiecie, że Rzym został wzniesiony na 7 wzgórzach (Awentynie, Kapitolu, Palatynie, Eskwilinie, Kwirynale, Celiusie i Wiminale). Wzgórza te stanowią fundament i serce Rzymu i co warto wiedzieć – wszystkie znajdują się po wschodniej stronie Tybru. Ale nie tylko Rzym wznosi się na siedmiu wzgórzach! To samo można powiedzieć o Lizbonie, Atenach czy Lwowie. 
• Ponad 2,76 miliona ludzi zamieszkuje stolicę Włoch, co sprawia, że Rzym jest najbardziej zaludnionym miastem we Włoszech oraz trzecim w całej Unii Europejskiej (po Berlinie i Madrycie). Natomiast cały zespół miejski liczy około 4,34 mln mieszkańców i jest ósmym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej.
• 90,5% mieszkańców miasta stanowią rdzenni Włosi. Największe mniejszości narodowe na terenie miasta stanowią Rumuni, Filipińczycy, Polacy (sprawdźcie koniecznie noclegi u Polaków w Rzymie!), Ukraińcy i Chińczycy.
• W Wiecznym Mieście możecie zobaczyć ponad 2000 fontann. Oczywiście nie wszystkie te fontanny są wielkie i monumentalne jak Fontanna di Trevi! W większości to tak zwane nasoni, czyli małe kraniki w kształcie nosów, z których płynie czysta woda pitna. Co ciekawe, niemal we wszystkich fontannach rzymskich płynie woda zdatna do picia. 
• A jeśli chodzi o najsłynniejszą rzymską fontannę i liczbowe ciekawostki o Rzymie, to co noc z jej dna wyławiane jest około 3000 €. W końcu każdy turysta pragnie powrócić do Rzymu, a zgodnie z tradycją stanie się tak, jeśli tylko wrzucimy monetę stając tyłem do fontanny i rzucając monetę prawą ręką przez lewe ramię. Natomiast pieniądze wydobyte z fontanny są przeznaczone dla fundacji Caritas, która opiekuje się rodzinami w potrzebie na terenie Rzymu.
• Ponad 900 kościołów w Rzymie – idealny cel pielgrzymkowy. Pomijając fakt, że na terenie Rzymu mieści się Państwo Watykan, które samo w sobie jest celem setek pielgrzymek z całego świata, to Rzym ma więcej kościołów chrześcijańskich niż jakiekolwiek inne miasto. Na jego terenie mieści się ponad 900 kościołów chrześcijańskich!

Ciekawostki o Rzymie

Tak wielka i pełna historii metropolia aż tętni od ciekawych faktów i anegdot! Oto kilka z nich!

• Rzym już od starożytności znany jest jako Wieczne Miasto (łac. Roma Aeterna), a także „stolica świata” (łac. caput mundi, czyli dosłownie „głowa świata”). 
• Jeśli myślicie, że centra handlowe to wynalazek dzisiejszych czasów, to nic bardziej mylnego! Już między 107 a 110 rokiem n.e. cesarz Trajan zbudował w Rzymie pierwsze centrum handlowe na świecie. Zostało ono zwane oczywiście Mercato di Traiano, bo jakże by inaczej. Centrum to miało kilka poziomów i ponad 150 sklepów, w których można było dostać wszystko – od jedzenia poprzez sprzęty domowe aż po odzież.
• Niewątpliwie Rzym słynie ze swoich muzeów i galerii sztuki, które stanowią ścisłą światową czołówkę. Na ich bezcenne zbiory składają się dzieła wielkich mistrzów jak Bernini, Michelangelo czy Caravaggio oraz unikalne eksponaty. Ale dla Włochów tak samo unikalne i wyjątkowe jest Narodowe Muzeum Makaronów. Obiekt ten został założony w 1958 roku przez Vincenzo Agnesi. W 15 muzealnych salach można poznać historię makaronu, dowiedzieć się kilku rzeczy o jego pochodzeniu i najlepszych składnikach. Zobaczycie tutaj również kolekcję maszyn do produkcji tego przysmaku, a także, co najważniejsze dowiecie się wszystkiego o sekretach procesu gotowania, który pozwoli każdemu ugotować makaron idealny.
• Historyczne centrum Rzymu znajduje się na liście UNESCO. Transgraniczny wpis obejmuje zabytki starożytności, liczne budowle administracyjne oraz sakralne (w tym m.in. Bazylikę Laterańską i Bazylikę św. Pawła należące formalnie do Watykanu). 

Hollywood nad Tybrem

Nie wszyscy wiedzą, że w Rzymie znajduje się największe w Europie studio filmowe. To słynna Cinecittà, która mieści się na przedmieściach Rzymu. Na powierzchni 40 hektarów znajdują się aż 22 hale zdjęciowe, studia produkcyjne, hale dźwiękowe, warsztaty rzemieślnicze i charakteryzatornie. To właśnie tutaj pracowali między innymi Bernardo Bertolucci, Federico Fellini, Sergio Leone, Francis Ford Coppola, Martin Scorsese czy Mel Gibson. Powstały tu sceny do filmów takich jak Pasja czy Gangi Nowego Jorku oraz odcinki seriali Rzym czy Doktor Who. Stąd pochodzi też całkiem sporo popularnych niegdyś “spaghetti westernów”. W 1991 roku w jednym ze studiów odbył się nawet 36. Koncert Piosenki Eurowizji.

Senatus Populusque Romanus

S.P.Q.R. to napis, który możemy dostrzec na rzymskich murach i pomnikach, słupach ogłoszeniowych, przystankach, a nawet studzienkach kanalizacyjnych. Łacińska sentencja Senatus Populusque Romanus oznacza „senat i lud rzymski”. Skrót ten zaczął się pojawiać w Rzymie około 80 roku p.n.e. Przez długi czas akronim S.P.Q.R. stanowił również oficjalną nazwę Cesarstwa Rzymskiego i spełniał funkcję godła przed pojawieniem się wizerunku orła. 

Sanpietrini – uważaj na kostki!

Spacerując po Rzymie na pewno zauważyliście, że ulice Wiecznego Miasta wybrukowane są  charakterystyczną kostką. Mieszkańcy nazywają ją sanpietrini lub sampietrini, a ich nazwa wywodzi się od Placu św. Piotra, gdzie użyto ich po raz pierwszy. Przestrogę, aby uważać na kostki można zrozumieć na dwa sposoby. Po pierwsze, należy uważać na swoje własne kostki, aby w wyniku poślizgnięcia ich nie połamać. Po drugie to kostki stanowią przyczynę możliwych kontuzji, gdyż rzymskie ulice po deszczu robią się wyjątkowo śliskie. 

Kostka powstała ze skały wulkanicznej i jest bardzo odporna i trwała. Oprócz kostek świetnie łamią się na niej również obcasy, stąd również często można usłyszeć nazwę scassatacchi, stosowaną głównie przez kobiety.

Rzym – Miasto kotów

W Rzymie żyje ponad 300 tysięcy kotów i wygląda na to, że mają się świetnie. Co ciekawe, zgodnie z obowiązującym prawem, jeśli w jednym miejscu żyje pięć lub więcej kotów, to absolutnie nie wolno ich usuwać. Dotyczy to nawet takich miejsc jak pozostałości czterech świątyń i teatru, na którego schodach został zabity Juliusz Cezar. Teren ten, przy Largo di Torre Argentina, został odkopany w 1929 roku i od tego czasu zamieszkują go koty. Ba! Nawet mają tam swoje kocie sanktuarium, do którego nikt nie ma wstępu. 

Oczywiście iście cesarskie traktowanie kotów ma też swoje uzasadnienie praktyczne, gdyż to dzięki kotom Rzym nie zmaga się z plagą gryzoni.

Jeśli chcecie poznać więcej ciekawostek o Rzymie (może też trochę poważniejszych), napić się wody z jednej z 2000 fontann lub sprawdzić na własnej skórze jak śliskie potrafią być sanpietrini, koniecznie sprawdźcie nasze city breaki we włoskiej stolicy!