Wioska Olimpijska w Atenach. Santiago Calatrava i jego projekt

Przez krótki czas po XXIII Letnich Igrzyskach Olimpijskich Wioska Olimpijska w Atenach była jednym z najpiękniejszych obiektów sportowych w Europie. Dziś ten niesamowity obiekt stopniowo popada w ruinę, ze względu na wysokie koszty utrzymania. Mimo wszystko warto się tam wybrać, aby zobaczyć projekty jednego z najważniejszych architektów świata, Santiago Calatravy. 

XXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie w Atenach

Rok 2004 był dla Greków prawdziwym sportowym świętem. Po długim czasie olimpiada wróciła w miejsce, w którym miała swoje początki, zarówno te starożytne, jak i te związane z nowożytną historią sportu. To właśnie w Atenach, na marmurowym Stadionie Panatenajskim, w 1896 roku odbyły się pierwsze nowożytne igrzyska. Gdy Ateny zostały gospodarzem XXVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich, władze miasta zdecydowały o przebudowie i rozbudowie istniejących już obiektów sportowych. Za projekt odpowiedzialny był m.in. Santiago Calatrava – pochodzący z Walencji architekt o międzynarodowej sławie. Oczywiście, jak to w Grecji (i nie tylko!) bywa, budowa się przeciągała a budżet został przekroczony.

Santiago Calatrava – artysta z Walencji

Santiago Calatrava Valls urodził się 28 lipca 1951 roku, w Benimàmet, które dziś stanowi część hiszpańskiej Walencji. Jego nazwisko należy do jednego starych arystokratycznych rodów hiszpańskich wywodzących się ze średniowiecznych zakonów rycerskich. Młody Santiago studiował rysunek i malarstwo w Szkole Sztuk Użytkowych, a po rozluźnieniu reżimu Franco wyjechał do Paryża, aby w dalszym ciągu studiować sztukę. Po strajkach i zamieszkach studenckich wrócił do rodzimej Walencji, gdzie wpadła mu w ręce książka Le Corbusiera. Calatrava uświadomił sobie, że może być jednocześnie artystą i architektem. Kontynuował naukę w kolejnych szkołach w Walencji i Zurychu, zdobywając dyplomy na kierunkach urbanistyka i budownictwo cywilne. Obronił również doktorat z architektury, zaś jego śmiałe projekty wkrótce przyniosły mu międzynarodową sławę, Wśród najsłynniejszych projektów hiszpańskiego architekta znalazły się m.in. Miasto Sztuki i Nauki w Walencji i Dworzec Oriente w Lizbonie.

W Atenach Santiago Calatrava zaprojektował m.in. dach stadionu olimpijskiego o charakterystycznym dachu, velodrom oraz wioskę olimpijską. Połączył też nowoczesną formę z krajobrazem otaczającym obiekt, wizualnie zmieniając ponad 100-hektarowy teren. Mimo, że jego kontrakt obejmował tylko kilka prac związanych z przebudową, słynny architekt z własnej inicjatywy zaprojektował również kompleks Agory, centralny Plac Narodów z bulwarami, strefę rozgrzewki oraz nowy znicz olimpijski i jeszcze kilka innych obiektów, w tym kładkę dla pieszych o charakterystycznymi filarami. Przedstawił też niezwykle praktyczne rozwiązania dotyczące transportu i logistyki na terenie obiektów olimpijskich. 

Polacy na olimpiadzie w Atenach

Miłośnicy sportu zapewne wiedzą, że to na tutejszym basenie, podczas XXVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich w sierpniu 2004, Otylia Jędrzejczak zdobyła złoty medal na 200 m stylem motylkowym. Swój czwarty złoty medal olimpijski w chodzie na 50 km zdobył Robert Korzeniowski. Również obsada wioślarskiej dwójki, Tomasz Kucharski i Robert Sycz, przywiozła z Aten złote medale. Więcej o polskich wynikach na Igrzyskach Olimpijskich w Atenach przeczytacie na stronie Wikipedii. 

Niestety zaledwie rok po zakończeniu Olimpiady okazało się, że utrzymanie Wioski Olimpijskiej jest zbyt kosztowne i została ona zamknięta. Choć większe obiekty jak basen czy stadion są cały czas w użyciu, choć coraz częściej mówi się o ogromnych nakładach niezbędnych do ich utrzymania. Od olimpiady minęło zaledwie 14 lat, a piękne budynki niszczeją, konstrukcje rdzewieją, posadzki zarastają trawą, ściany pokryte są graffiti… Jednak niesamowita architektura tego miejsca sprawia, że warto przyjechać tu, aby podziwiać geniusz Calatravy!