Łuk Triumfalny w Paryżu. Z wizytą na Placu Etoile

Łuk Triumfalny w Paryżu to jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków francuskiej stolicy. Stanowi centralny punkt Placu De Gaulle’a i zwieńczenie Pól Elizejskich od północy miasta. Dziś mamy dla Was kilka ciekawostek o słynnym łuku. Zapraszamy do lektury!

Ku chwale Napoleona

Zgodnie z definicją łuk triumfalny to monumentalna, wolnostojąca brama, którą wznosi się dla uczczenia zwycięstw, przede wszystkim militarnych – i nie inaczej było w Paryżu! Budowę łuku, który miał upamiętnić zwycięstwa Napoleona Bonaparte (przede wszystkim to pod Austerlitz), rozpoczęto w 1806 roku na zlecenie cesarza. Budowla miała być też pomnikiem żołnierzy poległych w czasie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich.

Ukończony po 30 latach L’Arc de Triomphe w piękny sposób zamknął perspektywę słynnych Pól Elizejskich. Został wykonany z białego marmuru w stylu empire, a jego ściany zdobią liczne reliefy oraz nazwiska poległych. 

Dziś Łuk Triumfalny stanowi jeden z elementów na tzw. “historycznej osi Paryża”, która zaczyna się na dziedzińcu Luwru, przy La Pyramide, a kończy przy Grande Arche w dzielnicy La Défense. 

Łuk Triumfalny w Paryżu – ciekawostki

Zebraliśmy dla Was kilka ciekawostek o słynnym łuku:

• Łuk Triumfalny znajduje się w Paryżu na Placu Charlesa de-Gaulle’a, zwanym dawniej Placem Gwiazdy (Place d’Etoile). Był wzorowany na starożytnym Łuku Konstantyna w Rzymie. Jednak jest dwukrotnie wyższy od swojego pierwowzoru – jego wymiary to 50 m wysokości, 45 m szerokości i 22 m głębokości. Z kolei “nasz” łuk był inspiracją dla powstania Grande Arche – Wielkiego Łuku Pojednania znajdującego się w nowoczesnej dzielnicy La Défense. Łuk wzorowany na tym paryskim, znajduje się również w… Pjongjangu – stolicy Korei Północnej. 
• Budowę łuku zakończono już za panowania Ludwika Filipa I. Na szczycie Łuku miał stanąć pomnik Napoleona Bonaparte, jednak zrezygnowano z tego pomysłu po upadku cesarza. 
• Tradycja mówi, że orszak zwycięskiego dowódcy powinien przejechać przez miasto, kończąc swój triumf przejazdem pod bramą. Co ciekawe – w 1840 roku pod Łukiem przejechał… orszak pogrzebowy Napoleona. Z kolei w 1885 roku pod łukiem wystawiono na widok publiczny trumnę Victora Hugo. 

• Łuk Triumfalny w Paryżu to popularny… motyw filatelistyczny. Brama dość często pojawia się na francuskich znaczkach pocztowych. 
• Na platformę widokową, znajdującą się na szczycie budowli, wiodą 284 stopnie. 
• W miejscu, gdzie stoi Łuk Triumfalny, krzyżuje się aż 12 paryskich alei. 
• W sierpniu 1919 roku francuski pilot Charles Godefroy dokonał niesamowitego wyczynu – przeleciał pod Łukiem Triumfalnym swoim dwupłatowcem.
• Ostatni etap Tour de France wiedzie przez Pola Elizejskie, a meta słynnego wyścigu znajduje się właśnie pod Łukiem Triumfalnym. 
• Jesienią 2021 roku Łuk Triumfalny w Paryżu został owinięty 24 tysiącami m2 folii propylenowej z recyklingu – był to projekt artysty Christo.

Symbol patriotyczny

Łuk Triumfalny w Paryżu to także jeden z najważniejszych symboli patriotycznych we Francji! Został ozdobiony licznymi płaskorzeźbami, które mają przypominać o zwycięskich bitwach, ale też o poświeceniu dla Ojczyzny.

• Do najważniejszych reliefów zdobiących bramę należą Wymarsz (zwany też Marsylianką), Opór, Triumf i Pokój. Przedstawiono je w formie alegorii, nawiązując do starożytnych form snucia opowieści. Z kolei płaskorzeźby umieszczone na zwieńczeniach łuku w formie dosłownej przedstawiają zwycięstwa Napoleona.
• Z postacią Marsylianki – uskrzydlonej Wolności wiąże się ciekawa historia. Mianowicie, gdy w 1916 roku toczyła się bitwa o Verdun, z postaci Wolności odpadł miecz, który dzierżyła w dłoni. Władze Paryża momentalnie nakazały zasłonięcie pomnika, aby mieszkańcy nie pomyśleli, że to zły znak. 
• W 1918 roku, w hołdzie bezimiennym obrońcom wolności, pod Łukiem Triumfalnym umieszczono Grób Nieznanego Żołnierza. Ma on wymiar symboliczny – upamiętnia 1,5 miliona żołnierzy poległych w I Wojnie Światowej. I rzeczywiście złożono trumnę z ciałem jednego z francuskich wojskowych. Na jego grobie znajduje się płyta z inskrypcją „Tu spoczywa francuski żołnierz, poległ za Ojczyznę 1914-1918”. 
• 11 listopada 1923 roku, o godz. 18:00 minister wojny André Maginot zapalił na Grobie Nieznanego Żołnierza “Płomień Pamięci”. Tradycja ta podtrzymywana jest do dzisiaj – codziennie o 18:30 rozpalany jest płomień ku chwale poległych.

„Klopsiki”, czyli polskie akcenty

Tropiciele poloniców i wielbiciele historii z pewnością będą zachwyceni polskimi napisami, które uważny obserwator dostrzeże wśród licznych zdobień. Co tu znajdziemy? 

• Po pierwsze nazwy pięciu polskich (obecnie) miast, znanych z historii wojen napoleońskich. I tak na filarze wschodnim mamy Gdańsk (zapisany jako DANTZIG), Ostrołękę (OSTROLENKA), Pułtusk (zapisany bez polskich liter) oraz Lidzbark Warmiński (jednak tu szukać musimy HEILSBERGA). Z kolei na filarze zachodnim zobaczymy zdobyty przez Napoleona Wrocław (zapisany z niemiecka jako BRESLAW).
• Również w spisie 660 dowódców dostrzeżemy aż 7 polskich nazwisk, choć zapisane są głównie w formie fonetycznej. Szukajcie zatem generała Chłopickiego (KLOPISKY, często odczytywany jako “klopsiki”) na filarze zachodnim. Po wschodniej stronie odnajdziecie bez trudu gen. Karola Otto Kniaziewicza i księcia marszałka Józefa Antoniego Poniatowskiego. Od południa szukajcie napisów DOMBROWSKY (gen. Jan Henryk Dąbrowski), ZAYONSCHECK (gen. Józef Zajączek), LASOWSKI (gen Józef Feliks Łazowski) oraz SULKOSKY (bryg. Józef Sułkowski).

Warto też wiedzieć, że w 1922 roku Józef Piłsudski nadał nieznanemu żołnierzowi francuskiemu, spoczywającemu pod Łukiem Triumfalnym Order Virtuti Militari V. klasy.

Mamy nadzieję, że Was zainteresowaliśmy! A jeśli chcielibyście na własne oczy zobaczyć słynny Łuk Triumfalny, zapraszamy na nasze city breaki w Paryżu!