Nie tylko Krzywa Wieża. Plac Cudów w Pizie
Nie da się ukryć, że Plac Cudów w Pizie wraz ze słynną Krzywą Wieżą jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i najbardziej popularnych kompleksów zabytkowych na świecie. Corocznie odwiedza go ponad 10 milionów turystów! Niewiele osób wie, że układ budynków na Polu Cudów nawiązuje jednocześnie do założenia florenckiego z Katedrą i Baptysterium oraz do Wzgórza Świątynnego w Jerozolimie, gdzie Meczet Al-Aksa uzupełnia Kopuła na Skale. W 1987 roku cały zespół przy Campo dei Miracoli został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Krzywizna z 300-letnią gwarancją!
Krótko mówiąc być w Toskanii i nie zobaczyć Krzywej Wieży, to jak być w Paryżu i nie zobaczyć Wieży Eiffla! Po prostu nie ma opcji, żeby nie zapozować do typowo turystycznego zdjęcia udając, że podtrzymuje się Wieżę przed upadkiem 😉 Na szczęście upadek “chwilowo” nie grozi Krzywej Wieży. Zespół konserwatorów zabytków, pod wodzą profesora geotechniki Michele Jamiolkowskiego, ratował ją przez niemal 12 lat, czyszcząc mury, uzupełniając braki w konstrukcji i wzmacniając fundamenty. Dziś konserwatorzy dają gwarancję, że Wieża nie upadnie w ciągu najbliższych 300 lat.
Krótka historia Krzywej Wieży
Budowę słynnej Wieży, będącej właściwie katedralną dzwonnicą, rozpoczęto w 1173 roku. Prace zakończono dopiero dwa wieki później, ponieważ gdy tylko okazało się, że kampanila się odchyla, wstrzymano budowę na kolejne 100 lat. Po wznowieniu prac, w 1350 roku dodano ostatnie piętro i zakończono budowę. Wkrótce, mimo niebezpieczeństwa, w kampanili zawisły dzwony, a każdy z nich nosi inne imię i ma ściśle wyznaczoną porę, o której można go usłyszeć. I tak Pasquereccia dzwoni na Wielkanoc, Terza w trzeciej godzinie dnia (dziewiąta rano), zaś Vespruccio podczas nieszporów (szósta po południu).
Krzywa Wieża w liczbach
Teraz trochę liczb: Krzywa Wieża mierzy 58,36 m wysokości i ma 15 średnicy zewnętrznej. Dla porównania: wspomniana wcześniej Wieża Eiffla mierzy 324 metry i jest lżejsza od Krzywej Wieży o połowę! Skąd taka różnica? Krzywa Wieża wybudowana jest w całości z białego marmuru i właśnie stąd jej waga. Na wierzchołek kampanili prowadzą 273 stopnie. Wieża odchyla się od pionu średnio o 1 mm rocznie, co jest bacznie monitorowane już od 1911 roku.
To tyle jeśli chodzi o liczby. Natomiast jeśli chodzi o sam wygląd, to musicie wiedzieć, że Wieża prezentuje się zdecydowanie lepiej z zewnątrz, a w środku znajduje się jedynie spiralna klatka schodowa i nic więcej. Co ciekawe, wchodząc na górę wcale nie czuć „krzywizny”.
Zobacz też:
Plac Cudów i jego zabytki
Plac Cudów to oczywiście nie tylko Krzywa Wieża. W skład kompleksu wchodzą także Katedra, Baptysterium oraz Cmentarz. Najstarszą ze wszystkich budowli jest Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, której bogato dekorowana fasada była w ówczesnych czasach wzorem dla architektów. Marmurowa fasada w pasy jest pokryta galeryjkami, inkrustowana kamieniem i ceramiką i do dzisiaj robi niesamowite wrażenie. Co ciekawe, do budowy ścian bocznych, jako budulca użyto pomników z epoki rzymskiej, a znaczną część środków na realizację budowy katedry pochodziła z łupów zdobytych w bitwie z Saracenami.
Galileusz i swobodny spadek armatniej kuli
Mówiąc o krzywiznach pizańskiej dzwonnicy, nie sposób wspomnieć o Galileuszu – jednym z najsłynniejszych mieszkańców toskańskiego miasta. Miejska legenda mówi, że Galileusz osobiście wykorzystał Wieżę i jej odchylenie od pionu do swojego eksperymentu ze swobodnym spadkiem ciał. Ponoć uczony wszedł na Wieżę i z jej wierzchołka zrzucił kulę armatnią oraz dużo mniejszą kulkę od muszkietu i zmierzył czas ich spadania. Jak wiemy (lub nie ;)) obie kule spadły na ziemię w tym samym czasie.
Prostowanie wieży
Jak łatwo się domyślić, na przestrzeni wieków Krzywą Wieżę próbowano wielokrotnie wyprostować. Efekt tych starań był zazwyczaj taki, że Wieża przechylała się w różnych kierunkach, uparcie pozostając krzywą. Sam Benito Mussolini zarządził próby wyprostowania Wieży, gdyż według niego zła konstrukcja i przechylona budowla stanowiły hańbę i wstyd narodowy dla Włoch. Dlatego też nawiercono otwory u nasady Wieży i zalano je cementem, co miało spowodować odzyskanie pionu przez niesforną Wieżę. Cóż, efekt był zgoła odwrotny od zamierzonego, gdyż dociążając podstawę cementem, zwiększono jeszcze bardziej jej przechył!
Ostatecznie władze Pizy zrezygnowały z pomysłu wyprostowania Wieży, bojąc się utraty zainteresowania turystów. I naszym zdaniem to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie 🙂
Baptysterium św. Jana i Campo Santo
Dopełnieniem katedry jest Baptysterium San Giovanni, wzniesione na planie koła o średnicy 35 metrów. Budynek Baptysterium słynie z niepowtarzalnej akustyki. Aby zademonstrować jak wspaniale niesie się tu dźwięk, co 30 minut jeden z pracowników muzeum wykonuje krótki śpiew, kierując swój głos ku sklepieniu. To trzeba usłyszeć!
Ostatnim zabytkiem składającym się na Plac Cudów w Pizie jest Campo Santo, czyli cmentarz. W czasie gdy Piza była Republiką Morską, Krzyżowcy powracający z II wyprawy krzyżowej, przywieźli do Pizy ziemię z Jerozolimy, która została rozsypana na tutejszym polu. Campo Santo jest jedną z najstarszych chrześcijańskich średniowiecznych nekropolii. Cmentarz ma kształt wydłużonego prostokąta, pośrodku którego znajduje się porośnięty trawą dziedziniec otoczony marmurowymi krużgankami. Surowe, również marmurowe ściany zewnętrzne od strony Katedry są pozbawione ozdób, zachowało się na nich jedynie kilka prostych, ślepych arkad. Ściany wewnętrzne z widokiem na dziedziniec mają malutkie okienka, w które nigdy nie wstawiono szyb.
Niewątpliwie kompleks katedralny na Placu Cudów jest przykładem architektonicznego piękna i ludzkiego geniuszu, nawet jeśli jedna z budowli jest nieco krzywa 😉 A jeśli chcecie zobaczyć go na własne oczy, zapraszamy na nasze city breaki w Toskanii.
