Pechowy piątek 13 i inne przesądy związane z liczbami
Piątek 13 uchodzi za najbardziej pechowy dzień w kalendarzu. W tym roku wypada aż dwukrotnie – w styczniu i w październiku. Skąd się wzięło przekonanie, że właśnie w tym dniu dzieją się złe rzeczy? Czy w innych krajach również piątek 13 uważa się za pechowy, czy może nieszczęście przynoszą inne liczby? Zapraszamy do lektury!
Skąd się wzięło przekonanie, że piątek 13 to pechowa data?
Istnieje przekonanie, że pechowość piątku 13 to wina klątwy ostatniego mistrza templariuszy, Jacquesa de Molaya. To właśnie w dniu 13 października 1307 roku król Francji Filip IV oskarżył zakonników o herezję, sodomię i oddawanie czci bożkom. Ile oskarżenie miało wspólnego z prawdą, a ile z faktem, że Filip IV był po uszy zadłużony u Templariuszy, możemy się tylko domyślać. Dodatkową zachętą była tu konfiskata zakonnych dóbr, a jak się domyślacie – było ich sporo. Zawiązano więc spisek między Francją, Watykanem, a Anglią, a spore kwoty zmieniły właścicieli. Wkrótce Wielki Mistrz został poddany torturom, a na koniec spalony na stosie. Umierając przeklął Filipa IV i papieża Klemensa V. Dość powiedzieć, że niecały rok później obydwu panów nie było już na tym świecie. To ciekawa legenda, jednak przekonanie o tym, że piątek 13 jest pechowy pojawiło się dopiero na początku XX wieku.
Przesąd o pechowym piątku 13 funkcjonuje wśród naszych sąsiadów, a także niemal w całej Skandynawii i Prebałtyce, a nawet na… Filipinach. Z kolei w Grecji, Rumunii i Hiszpanii pechowym dniem jest również 13, ale wtorek, natomiast Włosi boją się pecha w piątek 17.
Triskaidekafobia – lęk przed pechową 13
Fobia przed liczbą 13 ma swoją nazwę – to triskaidekafobia. Słowo pochodzi od starogreckich słów triskaídeka, czyli trzynaście oraz fobos – strach, lęk. Fobia to oczywiście nie to samo co przesąd, ale w obawie przed pechem w kulturze zachodniej niektóre hotele “nie mają” 13 piętra, a niektóre ulice – 13 numeru. W niektórych liniach lotniczych (np. Ryanair, Iberia czy Lufthansa) nie znajdziecie też 13 rzędu. Z kolei Alitalia nie oznacza 17 rzędu, gdyż jak już wiemy Włosi mają spore wątpliwości co do liczby 17.
Jeśli do greckich słów dodamy jeszcze piątek (paraskevi), wyjdzie nam paraskewidekatriafobia, czyli strach przed piątkiem 13.
Inne przynoszące pecha liczby
W różnych kulturach różne liczby przynoszą pecha lub szczęście. Niektóre zaś można zaliczyć do obydwu kategorii!
- Za diabelską liczbę przez niektórych uważana jest 6. Jako odwrócenie boskiej cyfry 9 kojarzy się z satanistami zwłaszcza w konfiguracji 666, wspomnianej w Biblii jako liczba Bestii.
- Dla krykiecistów nieszczęśliwa liczba to 111 (i jej wielokrotności). Ponoć jest tak dlatego, że przypomina słupki ze strąconą poprzeczką, czyli sytuację przegraną.
- W Japonii za liczby przynoszące pecha uważa się cyfry 4 i 9. Ma to związek z wymową. Sposób w jaki wymawia się 4 jest zbliżony do słowa shi oznaczającego śmierć. Z kolei 9 wymawia się podobnie do ku, co po japońsku oznacza cierpienie. Japończycy są na tyle przesądni, że w hotelach nie tylko nie ma piętra nr 4, ale też 14, 24 itd!
- Cyfry 4 unika się również w Chinach, Korei Północnej, Japonii, Wietnamie, Malezji i Singapurze.
Zobacz też:
Szczęśliwe liczby w różnych kulturach
Przeciwieństwem pechowych numerów, są oczywiście te szczęśliwe – oto niektóre z nich:
- Dla Starożytnych Greków najszczęśliwszą liczbą była 7 – tyle znano wówczas planet, tyle gwiazd było też w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, która prowadziła żeglarzy bezpiecznie do domu. Również Biblia często powtarza siódemkę, jako cyfrę dobrą – w końcu w 7 dni Bóg stworzył świat!
- 6 jest najmniejszą liczbą doskonałą, dlatego niektórzy uważają ją za szczęśliwą. W starożytnej numerologii szóstka symbolizowała harmonię, stabilność, cykle przyrody i szczęście. W Chinach brzmienie słowa oznaczającego sześć jest podobne do słów “wzbogacać się”, więc numer ten jest lubiany przez Chińczyków. Jednak tą najbardziej pożądaną (np. w numerze telefonu czy adresie) jest 9, która symbolizuje długowieczność oraz szacunek.
Czy rzeczywiście piątek 13 jest pechowy?
Na przestrzeni lat w kolejne piątki 13 wydarzyły się różne rzeczy, zarówno dobre jak i złe. W piątek 13 stycznia 2012 roku rozbił się statek Costa Concordia, zaś 13 listopada 2015 w Paryżu miała miejsce seria zamachów. Z kolei 13 grudnia 2002 sukcesem zakończyły się negocjacje w sprawie wejścia Polski do Unii Europejskiej, a 13 listopada 2009 NASA ogłosiła odkrycie wody na księżycu.
Wierzycie w to, że piątek 13 to pechowy dzień? Dajcie znać! A my trzymamy kciuki za dobry obrót spraw!